تحقیق در عملیات: هدف و تاریخچه آن ( inform )
واژه تحقیق در عملیات از لحاظ لغوی در بسیاری از واژه نامه‌ها به تجزیه و تحلیل ریاضی و علمی یک فرایند یا عملیات به منظور تصمیم‌گیری تعبیر گردیده است. به گمان برخی این مبحث توسط چارلز باپیگ (1871-1791) ابداع گردید زیرا که پژوهش‌های وی در خصوص هزینه حمل و نقل و مرتب‌سازی بسته‌های پستی در سال 1840 و همچنین بررسی رفتار تجهیزات حمل و نقل ریلی در ابعاد وسیع بوده است.
شاخه توسعه یافته و یا همان تحقیق در عملیات که در کتاب‌های کنونی می‌توان جستجو نمود در طی جنگ جهانی دوم ظاهر گردید. عمده کسانی که در طی این دوره این شیوه را توسعه دادند پاتریک بلاکت، سیسیل گردون، وادینگتون، اون وانسبرگ، جونز و فرانک یاتس از کشور انگلیس و جورج دانتریگ از کشور آمریکا بودند. تلاش این عده در جهت تصمیم‌گیری بهتر در زمینه‌های نظیر پشتیبانی و زمانبندی آموزشی بود. پس از جنگ این شیوه در زمینه‌های مشابه بویؤه در صنعت بکار گرفته شد.
تحقیق در عملیات ( OR ) چیست؟ ( informs )
به طور خلاصه، تحقیق در عملیات ( OR ) دانشی است به منظور بکار بستن روش‌های تحلیلی توسعه یافته برای کمک به تصمیم‌گیری بهتر. تحقیق در عملیات با استفاده از روش‌هایی نظیر، مدلسازی ریاضی به منظور تحلیل شرایط پیچیده، به مدیران اجرایی توانایی اتخاذ تصمیم‌های مناسب‌تر و ایجاد سیستم کارا و ثمر بخش در موارد زیر را می‌دهد:
مجموعه داده‌های پیچیده.
در نظر گرفتن تمامی محدودیت‌ها و شرایط موجود.
پیش‌بینی دقیق نتایج و ارزیابی ریسک.
بکارگیری پیشرفته‌ترین روش‌ها و ابزارهای تصمیم‌گیری.
OR یک رویکرد منحصر بفرد برای اتخاذ تصمیم
شاید شما ده‌ها مقاله و مطالب مرتبط با راه‌حل‌هایی که مدعی هستند که تصمیم‌گیری را برای شما آسان‌تر می‌سازد دیده‌اید. OR یک رویکرد منحصر بفرد است که روش‌های توسعه یافته و در عین حال پیچیده را به کمک اشخاص آموزش دیده می‌تواند پیاده‌سازی نماید. توانایی OR به ویژه در استفاده از ابزارهای توسعه یافته و روش‌هایی است که می‌تواند توانایی ارزیابی و تحلیلی که نرم‌افزارهای رایج از جمله صفحه گستردهها از آن عاجزند را قوت ببخشد. به عبارت دیگر یک کارشناس تحقیق در عملیات توانایی تعریف چالش‌های عمده که شما در زمینه‌های کاری خود با آن روبرو هستید را داشته و روش‌هایی برای شفاف سازی و بکار بستن داده‌های مورد نیازتان را فراهم می‌سازد. به منظور رسیدن به این نتایج، کارشناسان OR طرح‌های خود را در راستای آخرین تکنولوژی تحلیل و ارزیابی به منظور پیدا نمودن ارتباطات ارزشمند و چشم‌اندازهای مناسب و اتخاذ پیش‌بینی‌های موثر ترسیم می‌کنند، یعنی:
شبیه سازی که به شما توانایی آزمون رویکردها و ایده‌هایتان را به منظور بهبود هرچه بیشتر فراهم می‌سازد.
بهینه سازی کاستن گزینه‌های تصمیم‌گیری به تعدادی محدود اما بهینه در شرایطی که گزینه‌های شدنی نامحدود و مقایسه آنها نیز کاری دشوار است.
آمار و احتمالات
سایر مواردی نظیر پایش ریسک و بررسی داده‌ها
تحقیق درعملیات یا پژوهش عملیاتی، یکی از زیرشاخه‌های ریاضیات کاربردی است، که جنبه‌های کاربردی آن در مهندسی صنایع مورد توجه قرار می‌گیرد. تحقیق درعملیات تکنیکی به منظور بکار بستن روش‌های تحلیلی توسعه یافته، برای کمک به تصمیم‌گیری بهتراست. تحقیق در عملیات با استفاده از روش‌هایی نظیر، مدلسازی ریاضی، به منظور تحلیل شرایط پیچیده، همواره به مدیران اجرایی توانایی اتخاذ تصمیم‌های مناسب‌تر و ایجاد سیستم کارا، بهینه و ثمر بخش را خواهد داد.
تحقیق در عملیات شاخه‌ای از ریاضیات است که برای یافتن نقطه بهینه در مسائل بهینه‌سازی، از گرایش‌هایی مانند برنامه‌ریزی ریاضی، آمار و طراحی الگوریتم‌ها استفاده می‌کند. یافتن نقطه بهینه براساس نوع مسئله مفاهیم مختلف دارد و در تصمیم‌سازی‌ها استفاده می‌شود. مسائل تحقیق در عملیات بر بیشینه‌سازی (مانند سود بیشتر، سرعت خط تولید بالاتر یا پهنای باند بیشتر) یا کمینه‌سازی (مانند هزینه کمتر یا کاهش ریسک) با استفاده از یک یا چند قید، تمرکز دارند. ایده‌ی اصلی تحقیق در عملیات یافتن بهترین پاسخ برای مسائل پیچیده‌ای است که با زبان ریاضی مدلسازی شده‌اند و باعث بهبود یا بهینه‌سازی عملکرد یک سامانه می‌شوند.
تحقیق در عملیات معمولاً در قالب عناوینی چون علم مدیریت، روش‌های مقداری، تحلیل مقداری و علم تصمیم‌گیری نیز بیان میگردد. عبارت تحقیق در عملیات معمولاً به صورت مخفف OR نوشته می‌شود. تحقیق در عملیات یک رویکرد علمی است که در صدد حل مسائل مدیریتی است و هدف آن کمک به مدیران، جهت تصمیم‌گیری بهتر است. تحقیق در عملیات بر مجموعه‌ای از فنون ریاضی تأکید دارد که یا در حوزه علم مدیریت توسعه یافته‌اند یا از سایر رشته‌های علوم همانند ریاضی، طبیعی، آمار و مهندسی اقتباس شده‌اند. تحقیق در عملیات یکی از زیرشاخه‌های ریاضیات کاربردی است و جنبه‌های کاربردی آن در مهندسی صنایع نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. ریاضیات کاربردی به متخصصان امکان می‌دهد تا جنبه‌های نظری تحقیق در عملیات را بررسی کرده و آن را گسترش دهند و توانایی ایجاد و توسعه تحقیق در عملیات را فراهم کنند. باید به خاطر داشت که تحقیق در عملیات چیزی بیش از مجموعه‌ای از فنون ریاضی است. این علم نیز همانند سایر علوم با مسائل و مشکلات به طریق منطقی برخورد می‌کند. نگاه OR به مسائل مدیریتی یک نگاه سیستماتیک و منطقی است.
OR در حال حاضر پیرامون شما است
OR سازمان‌ها و کارشناسان اطراف ما را مترقی کرده است. یعنی از زمانبندی بهتر کارکنان هواپیمایی گرفته تا طراحی بهتر خطوط انتظار در پارک‌های تفریحی و از برنامه‌ریزی تولید گرفته تا بهینه‌سازی صدها مرکز توزیع محلی و غیره. به عبارت دیگر با اطمینان می‌توان گفت که از بکار بستن OR منافع بسیاری حاصل می‌شود.
OR چه کاری می تواند برای ما انجام دهد
OR به صورت پیوسته می‌تواند ارزش‌های مهم را از استراتژیک گرفته تا تاکتیکی از ابتدا تا به انتهای سازمان منتقل سازد. یعنی سازمان‌های تجاری جهانی، نهادهای نظامی، مراکز درمانی و مراکز دولتی همگی فواید عمده‌ای را از OR دریافت می‌نمایند.
به عنوان مثال مواردی نظیر:
چشم‌اندازهای تجاری: دخالت دادن چشم‌اندازهای تجاری و کمی در مسائل پیچیده.
عملکرد تجاری: بهبود عملکرد تجاری با بهره جستن از هوش مدل محور، در ارتباط با مجموعه‌ای از داده‌ها به منظور تصمیم‌گیری بهتر.
کاهش هزینه: جستجوی فرصت‌های جدید به منظور کاهش هزینه یا سرمایه‌گذاری.
تصمیم‌گیری: ارزیابی محتمل‌ترن نتایج از گزینه‌های تصمیم‌گیری و روشن نمودن گزینه‌های بهتر.
پیش‌بینی: فراهم سازی یک بستر مناسب برای پیش‌بینی و برنامه‌ریزی دقیق تر.
زمانبندی بهبود یافته: زمانبندی کاراتر تجهیزات و کارمندان.
برنامه‌ریزی: بکار گرفتن روش‌های کمی به منظور پشتیبانی از عملیات‌ها و همچنین برنامه‌ریزی تاکتیکی و استراتژیک.
قیمت گذاری: قیمت گذاری پویای محصولات و خدمات.
بهره‌وری: کمک به سازمان‌ها برای جستجوی راه‌های بهره‌ورتر نمودن نیروی انسانی و فرایندها.
فواید: افزایش عایدی یا بازگشت بر سرمایه، افزایش سهام بازار.
کیفیت: بهبود کیفیت همراه با کمی نمودن و موازنه کیفی.
بهبود: بهره جستن از کنترل بهتر و سود حاشیه‌ای بهتر.
منابع: بهره جستن بیشتر از تجهیزات، تسهیلات، پول و اشخاص.
ریسک: پایش کمی ریسک و شفاف‌سازی عوامل بحرانی در مدیریت و کاهش ریسک.
نرخ بارگذاری: افزایش سرعت بارگذاری و کاهش تأخیر.
OR پاسخگوی چالش‌هایی که امروز با آن روبرو هستید
سازمان‌ها و دنیایی که ما در آن مشغول به فعالیت هستیم روز به روز در حال پیچیده‌تر شدن است. انبوهی از انتخاب‌ها و محدودیت‌های زمانی و حاشیه‌ای تصمیم‌گیری در رابطه با مسائل پیرامون را دشوارتر ساخته است. در این راستا نرم‌افزارهای کاربردی که روزانه در حال پردازش و تولید هستند حجم انبوهی از داده‌ها را بکار می‌گیرند و می‌توانند افق‌های تازه‌هایی را در اتخاذ تصمیم‌های مناسب‌تر ترسیم نمایندو با این توضیح موضوع OR می‌تواند در زمینه‌های چالش برانگیز که تعداد زیادی متغیر و سیستم که ریسک‌های متعددی را به همراه دارد بصورت مناسبی بکار گرفته شود. به طور خلاصه، OR می‌تواند به یاری بسیاری از مدیران اجرایی که با چالش‌های عمده‌ای روبرو هستند بیاید یعنی:
· سرمایه‌گذاری در کدام بخش‌ها تا سود دریافتی افزایش یابد.
· بهره‌گیری بیشتر از ERP و CRM و دیگر سیستم‌ها‌ی نرم‌افزاری.
· مدیریت با بهترین شیوه در یک مرکز تلفن.
· مکان‌یابی یک انبار با در نظر گرفتن حاصلضرب هزینه و مسافت.
· پیش‌بینی فروش نوع جدیدی از محصولات که پیش از این به بازار نیامده است.
· حل مسائل زمانبندی پیچیده.
· برنامه ریزی برای یک حمله بالقوه تروریستی.
· تصمیم‌گیری در ارتباط با اینکه چه وقت و به چه میزان تخفیف دهیم.
· بدست آوردن سیکل‌های تولید بیشتر از تجهیزات ساخت.
· سرمایه گذاری بهینه بهینه در شرایطی که امنیت مالی و یا موجودی دارویی و بهداشتی مد نظر است.
· تصمیم گیری مبنی بر اینکه به چه میزان بودجه صرف فروش متعارف و یا اینترنتی شود.
· کاشت محصولات در شرایطی که هوا و میزان تقاضا نامعین است.
· سرعت بخشیدن به زمان پاسخگویی، در رابطه با پلیس 110 و آتش‌نشانی.
با توضیحات فوق بهره جستن از OR برای بقا در شرایط حاضر یک ضرورت است یه عبارت دیگر برای تعالی و رشد سازمان‌ها و کارخانجات می‌بایست آنرا در مقیاس وسیع بکار بست در غیر این‌صورت افق مناسبی پیش رو نخواهیم داشت.